Dünya nüfusunun hızla yaşlanmasıyla birlikte, 2050 yılında 65 yaş ve üzeri kişilerin dünya nüfusunun %16’sından fazlasını oluşturması bekleniyor. Bu, 1950 yılında bu yaş grubundaki kişilerin dünya nüfusunun %5’ine, 2021 yılında ise %10’una tekabül ettiği düşünüldüğünde önemli bir artış anlamına geliyor. BM’nin 1990 yılında aldığı kararla her yıl 1 Ekim günü "Dünya Yaşlılar Günü" olarak kutlanıyor.
Dünya nüfusundaki yaşlıların oranının artması, yaşlı nüfusun sağlık, sosyal ve ekonomik açıdan koşullarının iyileştirilmesi ve yaşlılık konularında farkındalık oluşturulması gerekliliğini ortaya koyuyor. Bu amaçla, her yıl belirli bir tema çerçevesinde konferanslar ve etkinlikler düzenleniyor. Bu yıl 33. kez kutlanan Dünya Yaşlılar Günü’nün teması ise "Yaşlılar İçin İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin Vaatlerinin Yerine Getirilmesi: Nesiller Boyu" olarak belirlendi. Yaşlıların özgün karakterleri vurgulanacak ve nesiller arasındaki birliğin sürdürülebilir gelişim hedeflerini nasıl güçlendirebileceği üzerinde durulacak.
BM’nin 2023 Dünya Sosyal Raporu’na göre, yaşlanan dünya nüfusu giderek artıyor. 2021 yılında 761 milyon olan 65 yaş üstü nüfusun, 2050 yılında 1,6 milyara ulaşması bekleniyor. Bu durumda yaşlılar dünya nüfusunun %16’sından fazlasını oluşturacak. 1950 yılında dünya nüfusunun 20 kişisinden 1’i 65 yaş ve üzeriyken, 2021’de bu oran 10 kişiden 1’ine düştü. Ancak 2050 yılında bu yaş grubunun dünya nüfusunun 6 kişisinden 1’ini oluşturması tahmin ediliyor.
Bazı bölgelerde yaşlı nüfusun hızla artacağı öngörülüyor. Kuzey Afrika ile Batı Asya bölgelerinde 2021 yılında 65 yaş ve üzeri 30 milyon kişi bulunurken, bu sayının 2050 yılında 98 milyona çıkması bekleniyor. Benzer şekilde, Sahra Altı Afrika’da 2021 yılında 35 milyon olan yaşlı nüfusun 2050 yılında 100 milyona çıkması öngörülüyor. En hızlı büyüme ise bu bölgelerde yaşanacak.
Doğu Asya ve Güneydoğu Asya’da ise 2021 yılında 293 milyon olan yaşlı nüfusun, 2050 yılında 598 milyona çıkması bekleniyor. Avrupa ve Kuzey Amerika’da da yaşlı nüfusunun artacağı tahmin ediliyor. 2021 yılında 65 yaş üstü kişi sayısı 208 milyon olan Avrupa ve Kuzey Amerika’da, 2050 yılında bu sayının 303 milyona yükselmesi bekleniyor.
Yaşlı nüfusun en yüksek olduğu ülkenin Japonya olduğu belirtilirken, Çin’in Hong Kong Özel İdari Bölgesi ile Güney Kore’nin 2050’den önce Japonya’yı geçeceği düşünülüyor. 1980 yılında en çok yaşlı nüfusa sahip olan ülkeler sırasıyla İsveç, Almanya, Avusturya, İngiltere, Norveç, Belçika, Danimarka, Fransa, İsviçre ve Lüksemburg olarak kaydedilmişti. Ancak 2021 yılında Japonya, yaşlı nüfusunun %29,8’ini oluşturarak en yaşlı nüfusa sahip ülke oldu. Onu İtalya, Finlandiya, Portekiz, Yunanistan, Bulgaristan ve Porto Riko, Almanya, Fransa’nın Martinik adasındaki denizaşırı toprağı, Hırvatistan takip etti.
Öte yandan, yaşlıların yaşam standartları, içinde bulundukları koşullara göre farklılık göstermektedir. Fakirliğin önlenmesi, uygun iş imkanlarının yaratılması ve hijyen koşullarının gelişmesi yaşlıların ekonomik güvencesini sağlama ve daha uzun süre sağlıklı yaşlanmalarını desteklemede önemlidir. Ayrıca, gelir eşitsizliği, eğitim durumu ve sağlık hizmetlerine erişim gibi faktörler, insanların ortalama yaşam süresini ve ileri yaşta sağlık durumunu etkilemektedir.
Sonuç olarak, dünyanın yaşlanan nüfusuyla ilgili sorunların ele alınması ve yaşlıların sağlık, sosyal ve ekonomik koşullarının iyileştirilmesi önemlidir. Bunun için farkındalık yaratılması ve yaşlılar için daha iyi politikaların geliştirilmesi gerekmektedir. Dünya Yaşlılar Günü, bu konuda farkındalığı artırmak ve yaşlıların haklarının korunmasını desteklemek adına her yıl önemli bir etkinliktir.
ÖZET:
– Dünya nüfusunun yaşlanmasıyla birlikte, 2050 yılında 65 yaş ve üzeri kişilerin dünya nüfusunun %16’sından fazlasını oluşturması bekleniyor.
– Bu, 1950 yılında bu yaş grubundaki kişilerin dünya nüfusunun %5’ine, 2021 yılında ise %10’una tekabül ettiği düşünüldüğünde önemli bir artış anlamına geliyor.
– BM’nin 1990 yılında aldığı kararla her yıl 1 Ekim günü “Dünya Yaşlılar Günü” olarak kutlanıyor.
– Yaşlı nüfusun artması, yaşlıların sağlık, sosyal ve ekonomik açıdan koşullarının iyileştirilmesi ve yaşlılık konularında farkındalık oluşturulması gerekliliğini ortaya koyuyor.
– BM’nin 2023 Dünya Sosyal Raporu’na göre, 2050 yılında yaşlı nüfusun dünya nüfusunun %16’sından fazlasını oluşturması bekleniyor.
– Bazı bölgelerde yaşlı nüfusun hızla artması öngörülüyor, özellikle Kuzey Afrika, Batı Asya, Sahra Altı Afrika, Doğu Asya ve Güneydoğu Asya bölgelerinde.
– Yaşlı nüfusun en yüksek olduğu ülke şu an Japonya olsa da, Çin ve Güney Kore’nin yakın bir gelecekte Japonya’yı geçmesi bekleniyor.
– Yaşlıların yaşam standartları, farklı faktörlere bağlı olarak değişkenlik göstermektedir ve ekonomik güvence, eşitsizlik, eğitim ve sağlık gibi konular önem taşımaktadır.
– Dünya Yaşlılar Günü, yaşlıların haklarını korumak ve yaşlılık konusunda farkındalık yaratmak amacıyla her yıl kutlanan önemli bir etkinliktir.
