Türk Devletleri Teşkilatı (TDT), Türk entegrasyonunun çatı kuruluşu olarak 14. yılını kutluyor. TDT, 3 Ekim 2009 tarihinde Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Türkiye tarafından imzalanan Nahçıvan Anlaşması ile kuruldu. Bu kuruluşun başlangıç adı "Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi" olan TDT, Türk dünyasının ortak tarihi ve kültürel değerlerine dayanarak işbirliğinin zeminini oluşturmayı amaçlamaktadır.
TDT, üye ülkelerle ekonomiden politikaya, kültürden turizme, eğitimden spora kadar çeşitli alanlarda işbirliği yapmaktadır. Kuruluşun toplamda 14 yılda yaklaşık 5 milyon kilometrekarelik topraklara sahip olan üye ülkeleriyle Türk dünyasının jeopolitik konumunu güçlendiren bir uluslararası teşkilata dönüştüğü görülmektedir.
TDT, 8. Liderler Zirvesi’nde alınan bir kararla Türk Konseyi adını değiştirerek "Türk Devletleri Teşkilatı" olmuştur. Bu adım, Türk dünyasının entegrasyon sürecinde yeni bir dönemin başlangıcı olarak yorumlanmıştır. TDT, Türkmenistan, Macaristan ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ni "gözlemci" üye olarak kabul etmektedir.
Merkezi İstanbul’da bulunan TDT, Devlet Başkanları Konseyi, Dışişleri Bakanları Konseyi, Aksakallar Konseyi, Kıdemli Memurlar Komitesi ve Sekretarya olmak üzere çeşitli birimlerden oluşmaktadır. TDT ayrıca Türk Devletleri Parlamenter Asamblesi (TÜRKPA), Uluslararası Türk Akademisi, Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY), Türk Yatırım Fonu, Türk Kültür ve Miras Vakfı gibi işbirliği mekanizmalarına çatı kuruluş olarak hizmet vermektedir.
TDT, Birleşmiş Milletler, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) ve Dünya Gümrük Örgütü gibi önemli uluslararası örgütlerle de ortaklık yapmaktadır. Ayrıca TDT’nin Macaristan’da temsilciliğini açması, teşkilatın Avrupa’daki görünürlüğünü artırmayı hedeflediği anlamına gelmektedir.
TDT, Türk dünyasının geleceğine yönelik stratejik perspektifleri belirlemek amacıyla "Türk Dünyası-2040 Vizyonu Belgesi"ni oluşturmuştur. Bu belgeye göre TDT, karşılıklı güven ortamını pekiştirmeyi, siyasi dayanışmayı güçlendirmeyi, ekonomik ve teknik işbirliğini desteklemeyi, beşeri ilişkileri geliştirmeyi ve Türk dünyasının tarihi ve kültürel birikimlerini kayıt altına almayı hedeflemektedir.
TDT, bu amaçlar doğrultusunda düzenlediği liderler zirvelerinde önemli konuları ele almaktadır. Son zirvede dijital çağda yeşil teknolojiler ve akıllı şehirler konuları öne çıkmıştır. Ayrıca TDT, Türkiye’de meydana gelen depremler sonrası liderlerin bir araya gelerek Türkiye’ye desteklerini dile getirdiği bir Olağanüstü Zirve düzenlemiştir.
TDT, kuruluşundan bu yana toplamda 9 zirve düzenlemiştir ve 10. zirveyi Kazakistan’ın başkenti Astana’da gerçekleştirmeyi planlamaktadır.
ÖZET:
– Türk Devletleri Teşkilatı (TDT), 3 Ekim 2009 tarihinde Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Türkiye tarafından imzalanan Nahçıvan Anlaşması ile kuruldu.
– TDT, Türk dünyasının ortak tarihi ve kültürel değerlerine dayanarak işbirliğinin zeminini oluşturmayı hedeflemektedir.
– TDT, üye ülkelerle ekonomiden politikaya, kültürden turizme, eğitimden spora kadar çeşitli alanlarda işbirliği yapmaktadır.
– TDT’nin amacı Türk dünyasının jeopolitik konumunu güçlendirmek ve entegrasyonunu sağlamaktır.
– TDT, Türkmenistan, Macaristan ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ni “gözlemci üye” olarak kabul etmektedir.
– TDT’nin çeşitli birimleri bulunmaktadır ve çatı kuruluş olarak çeşitli işbirliği mekanizmalarına hizmet vermektedir.
– TDT, uluslararası örgütlerle ortaklık yapmakta ve Avrupa’daki görünürlüğünü artırmaktadır.
– TDT, Türk dünyasının geleceği için “Türk Dünyası-2040 Vizyonu Belgesi”ni oluşturmuş ve stratejik hedefler belirlemiştir.
– TDT, liderler zirvesi düzenleyerek önemli konuları ele almaktadır ve Kazakistan’da 10. zirveyi gerçekleştirmeyi planlamaktadır.